حاملگی / بارداری ( pregnant)
بارداری/حاملگی، به حالتی گفته میشود که زن در رحم خود دارای رویان یا جنین باشد. به دوران بارداری «دورهٔ آبستنی» نیز گفته میشود؛ این دوره با به دنیا آمدن نوزاد(زایمان) به پایان میرسد.
در انسان دورهٔ بارداری طبیعی حدود ۳۸ هفته از زمان بارور شدن طول میکشد. اگر طول این دوره از آخرین قاعدگی فرد باردار محاسبه شود، مقدار طبیعی آن تقریباً ۴۰ هفته خواهد بود. نطفه در حال رشد انسان در هفتههای اول بارداری رویان و پس از این دوره، تا پایان بارداری، جنین نامیده میشود. انسان در هر بار بارداری معمولاً فقط یک جنین در رحم دارد، اگرچه موارد چندقلویی نیز چندان نادر نیست. سازمان بهداشت جهانی مدت عادی حمل را بین ۳۷ تا ۴۲ هفته تعیین میکند.
واژه شناسی
در اصطلاحات علمی به وضعیت بارداری گراوید (به لاتین: Gravid) گویند و به انسان مونث باردار گراویدا. پاریتی یا پارا برای نشان دادن تعداد بچههای سالم به دنیا آمده قبلی به کار میرود. زنی که هیچگاه باردار نشده نولیگراوید و زنی که برای اولین بار باردار شده پریمیگراوید گفته میشود و در بارداریهای بعدی مولتیگراوید یا مولتی پار نامیده میشود. زنی که هیچگاه باردار نشده یا جنینی را بیش از ۲۰ هفتگی نگه نداشته نولیپار خوانده میشود. از این اصطلاحات برای نشان دادن وضعیت بارداریهای قبلی یک زن در شرححال و ثبت اطلاعات پزشکی در حین بارداری یا شرایط دیگر به کار میرود.
واژه رویاندر طی ۹ هفته اول بعد لقاح و جنین از هفته ۱۰ تا پایان بارداری بکار میرود.
در بسیاری تعاریف پزشکی و قانونی بارداری به سه قسمت (تریمستر) تقسیم میشود. در اولین سهماهه یا تریمستر بیشترین ریسک سقط وجود دارد. در طی تریسمتر دوم یا سهماهه دوم رشد جنین قابل بررسی است و از تریسمتر سوم یا سهماههٔ دوم جنین قابلیت بقا خارج رحم را به دست میآورد.
سن مناسب برای بارداری
در ناباروریهایی که عوامل مردانه دخالت دارند با انجام آزمایش ساده، پاسخ آن دریافت میشود اما در زنان ممکن است اختلالات تخمک گذاری مانع از فرزندآوری شود که بالا بودن سن در کیفیت تخمکها موثر است. کاهش کیفیت در باروری تخمکها از سن ۳۵ سالگی به بعد است. بهتر است تا قبل از ۳۵ سال اقدام به فرزندآوری کرد، بارداری بعد از ۳۵ سالگی خطرناک است.
مصرف داروها در دوران بارداری
در دوران بارداری اصولاً به جز برخی ویتامینها و مکملهای غذایی تجویز سایر داروها باید با احتیاط صورت گیرد زیرا خطر سقط جنین یا ایجاد ناهنجاریهای مادرزادی جنین وجود دارد.
؛ داروهای بی خطر در دوران بارداری
- استامینوفن
- آسیکلوویر
- داروهای ضد تهوع (مثل اندانسترون و متو کلوپرامید)
- آسپارتام
- آسپرین با دوز پایین
- آرامبخشهای ملایم (مثل مپروبامات، کلردیازپوکساید و فلوکسیتین)
- پنی سیلین، سفالکسین، اریترومایسین و چند آنتی بیوتیک دیگر
- زایوودین
- قرصهای ضد بارداری
- ایبوپروفن (بروفن) به جز در سهماههٔ آخر بارداری
- برخی داروهای ضد فشار خون مانند متیل دوپا
- داروهای ضد افسردگی
مراحل بارداری در انسان
Understanding The Different Stages Of Pregnancy
مقایسهٔ هفتهٔ بیستوششم و چهلم بارداری
- سهماهه اول بارداری به دوران قبل از هفته ۱۲ بارداری اطلاق میشود. بیشتر سقطهای جنین در این دوران اتفاق میافتند. تکامل رویانی و اندام زایی نیز در این دوران اتفاق میافتند.
دو تقسیم بندی وجود دارد:
- در تقسیم بندی اول:
- ۳ ماهه اول بارداری – از هفته اول تا پایان هفته ۱۴ بارداری
- ۳ ماهه دوم بارداری – از هفته ۱۵ تا پایان هفته ۲۸ بارداری
- ۳ ماهه سوم بارداری – از هفته ۲۹ تا زمان زایمان
- در تقسیم بندی دوم:
- نیمه اول بارداری – هفته ۰ – ۲۰
- نیمه دوم بارداری – هفته ۲۰ – ۴۰
افسردگی پس از زایمان
افسردگی پس از زایمان (Postnatal depression) نامی است که به نوعی افسردگی که در برخی موارد پس از وضع حمل زنان را مبتلا مینماید اطلاق میشود. حدود یک زن از هر ۱۰ زن این افسردگی را تجربه مینمایند. این اختلال معمولاً در خلال یکماهه نخست پس از وضع حمل آغاز میشود اما حتی میتواند تا ۶ ماه بعد نیز ظهورش به تعویق افتد.